در صدد انتقام بودن یعنی کسی که بدی
با او کند او نیز در صدد بدی کردن به مثل آنچه او کرده است یا بالاتر، برآید. اگر
چه شرعاً حرام باشد، مانند مکافات غیبت به غیبت ، و فحش به فحش، و بهتان به بهتان.
"انتقام
گرفتن" (چه در حرف زدن ، چه در رفتار) از رذایل
اخلاقی است.
رسول خدا(ص) میفرماید:"اگر مردی تورا سرزنش کند به عیبی که در تو هست، تو سرزنش مکن او را به آنچه در اوست ".
"و موضع الرسالة"؛ و جایگاه رسالت.
"موضع" اسم مکان است از مادۀ "وضع" (مثل مسجد از سجد) به معنای قرار دادن چیزی در محلی خاص است. بنابراین، موضع به معنای "محل قرار دادن" است.
رسالت یعنی چه؟ یعنی شخصی مامور انجام کاری می شود در حالیکه قدرت انجام آن کار را دارد.(یعنی خداوند نشده که پیامبری را برگزیند و آن پیامبر توانش را نداشته باشد و در کار وا بماند ؛اینچنین چیزی نداریم) . خداوند هر کس را مأمور به کاری می کند توان آن کار را او دارد وخداوند بهتر می داند که رسالتش را در کجا قرار دهد که هم توانش را دارد و هم طهارت و ظرفیتش را.
تفسیر سوره عنکبوت
إبن ابی کعب از سید عالم (ص) روایت کرده که هر که سوره عنکبوت قرائت کند حقتعالی او را بعدد هر مؤمنی و منافقی که بوده است و خواهد بود ده حسنه کرامت کند و ابو بصیر از ابو عبد اللّه (ع) نقل میکند که آن حضرت مرا گفت که هر که سوره عنکبوت و سوره روم بخواند در شب بیست و سوم ماه رمضان پس بخدا سوگند که ای ابا محمّد که او از اهل جنت باشد.
حضرت موسی (ع) در یکی از مناجات هایش عرض کرد: پروردگارا ! کدام آفریده ات را بیشتر دوست داری؟ خداوند فرمود: کسی که وقتی محبوبش را از او می گیرم با من آشتی بماند. موسی عرض کرد که از کدام بنده خشمگین می شوی؟ فرمود: کسی که در کارش از من خیر و صلاحش را درخواست میکند ولی وقتی من چیزی را (به صلاحش) مقدّر میکنم از تقدیرم خشمناک می شود.
منبع: مسکن الفواد(آرام بخش دل داغدیدگان)-شهید ثانی رضوان الله علیه
"السّلام علیکم یا اهل بیت النبوّة" ؛ سلام بر شما ای اهل بیت نبوّت
"اهل" در لغت به معنای انس همراه با تعلّق خاطر و وابستگی است. بنابراین ،همسر ، فرزند، نوه و .. اهلِ انسان به حساب می آیند. اگر انس همراه با وابستگی نباشد اهل محسوب نمی شود. شدّت و ضعف در اهلیّت، بسته به شدّت و ضعف در انس و وابستگی، دارد. اگر به یک نفر بیشتر انس و وابستگی داشته باشیم او از لحاظ اهلیّت به انسان نزدیکتر است.
در این جا امام هادی(ع) می فرماید: "سلام بر شما اهل بیت نبوت" ، نمی گوید اهل بیت پیامبر(ص)؛ چرا؟
اول آنکه اسباب غضب را باید ازبین ببریم ؛ باید بدانیم کسی که عصبانی می شود یک سری رذایل دیگر هم دارد مثل: فخر ، کبر ، عُجب ، غرور ، لجاج و مراء(مراء یعنی ایراد گرفتن از حرف کسی – اظهار نقص کردن در حرف دیگری و مسخره کردن دیگران) ، استهزا کردن ، حرص و دشمنی ، حب جاه و مال و دنیا. وقتی این صفات را ازبین ببریم می توانیم غضب را کنترل کنیم.
آدمی که اهل فخر فروشی است جایی که نمی تواند فخر کند و یا برخلاف غرورش است عصبانی می شود. جایی که عجب دارد اگر برخلاف عجبش حرف بزنند عصبانی می شود. آدمهای لجباز آدمهای عصبانی هستند چون می خواهند با همه لج کنند، عصبانی می شوند.
وقتی ما به ائمه اطهار(علیهم السلام) سلام می دهیم آنها صدای ما را می شنوند. به اعتقاد ما ممات و حیات نبی اکرم (ص) و ائمه معصومین (ع) یکسان است : در اذن دخول حرمهای شریفشان هم می گوییم "اللهمَّ إنّی أعتقد حرمة صاحب هذا المشهد الشریف فی غیبته کما اعتقدها فی حضرته و أعلم أنَّ رسولک و خلفائک علیهم السلام أحیاءٌ عندک یرزقون یرون مقامی و یسمعون کلامی و یردّونَ سلامی و أنَّک حجبت عن سمعی کلامهم..." ؛ خدایا ! من در غیبت صاحب این مزار و حرم شریف مانند حیات مبارک او معتقد به احترامش هستم . خدایا! من می دانم که رسول تو(صلّی الله علیه و آله و سلّم) و خلفای تو(علیهم السلام) زنده اند و پیش تو روزی می خورند، مرا می بینند، کلام مرا می شنوند و سلامم را جواب می دهند، لیکن تو کلام آنها را از گوش من پوشاندی.
معنای حیات ائمه(علیهم السلام)
برای چهارده معصوم (ع) حیات برتری وجود دارد که بحث نکونام بودن نیست(مثل دانشمندان ) بحث حیات روح هم نیست چون روح هیچ کس نمی میرد. این حیات یک حیات برتری است که با مماتشان هیچ فرقی نمی کند برای همین است که وقتی سلام می دهیم کاملاً می شنوند و جواب سلام ما یک سری اثراتی دارد.
" الم* أحَسِبَ النّاس أن یترکوا أن یقولوا امَنّا و هُم لا یُفتَنون" سوره عنکبوت آیات 1و2
اصل "فتنه" در لغت به معنای:
1- سوزانیدن در آتش 2- امتحان، اختبار 3-گمراهی و گناه 4- عذاب 5- آشوب و اختلاف است.
در قرآن و نهج البلاغه "فتنه" به دو معنا صحبت شده است:
1- به معنای امتحان الهی یا کیفری که خداوند به گنهکاران می دهد.
2- به معنای آشوب و طغیان و ایجاد اختلال در نظم و ثبات جامعه که بوسیله قدرتمندان و آشوبگران بوجود می آید.
*فتنه در معنای اوّل فعل خداوند است و آثار تربیتی دارد و افراد را به تلاش و کوشش و اصلاح خود وادار می کند و باعث نمایان شدن نقص و عیب انسان و در نتیجه رشد یافتن انسان می شود و انسان از کثرات و سبب بینی ها و انانیّت و علایق و وابستگی های دنیا جدا می شود.( مثال: امتحان در اموال و جانها و فرزندان و سختیها، فقر و بیماری و...)
*فتنه در معنای دوّم که همان آشوبگری و بهم ریختن نظم جامعه و ناامنی است در قرآن به عنوان چیزی که بدتر از و شدیدتر از آدمکشی است یاد شده:" الفتنةُ اَشَدُّ مِنَ القتل" (سوره بقره آیه 191 )
غضب عبارتست از حالت نفسانیّه که باعث حرکت روح حیوانی1 و از داخل به خارج از برای غلبه و انتقام می شود.
و هرگاه شدّت نمود باعث حرکت شدیدی می شود که از آن حرکت ، حرارتی مفرط حاصل ، و ازآن حرارت دود تیره ای بر می خیزد و دماغ و رگها را ممتلی می سازد ، و نور عقل را می پوشاند و اثر قوّۀ عاقله را ضعیف می کند.
نبی مکرّم اسلام (ص) دربارۀ کلمۀ "لااله الّا الله" که حقیقت توحید است ، می فرمایند:
"انَّ لا اله الّا الله کلمةٌ عظیمةٌ کریمةٌ عَلَی اللهِ عَزَّوجلّ؛ مَن قالَها مُخلصاً استَوجَبَ الجنَّةَ و مَن قالَها کاذباً، عُصِمَت مالُهُ و دَمُهُ وکان مصیرُهُ إلَی النّارِ"
همانا "لااله الّا الله" کلمه ای بزرگ و گرامی بر خدای عزّوجلّ است؛ هر که آن را از روی اخلاص بگوید، بهشت بر او واجب می شود و هر که آن را از روی دروغ بگوید، مال و خونش حفظ شود ، اما بازگشتش به سوی آتش دوزخ خواهد بود!
حضرت(ص) در این فرمایش ، به دو نوع ارتباط با توحید، اشاره می فرمایند: کسی که با اخلاص ،" لااله الّا الله" بگوید و کسی که کاذبانه "لااله الّا الله" بگوید ، یعنی به حقیقت آن اعتقاد نداشته باشد.