از کلمات قصار حضرت امیر(ع)

حضرت علی(ع) به جابربن عبدالله انصاری می فرماید: یا جابر ، قوام دین و دنیا به چهار چیز برپاست.

1-   عالم و دانایی که دانش خود را به کار برد( عالمی که به علم خود عمل کند)

2-  و نادانی که از آموختن سر باز نزند( یعنی اینکه در جامعه دو گروه هستند یا عالم یا کسی که دنبال علم است، اگر عالم است باید به علم خودش عمل کند، اگر مثل ماست ، باید از آموختن سر باز نزند . اگر انسانهای معمولی از یاد گرفتن فرار کنند جامعه به سوی انحطاط می رود و نابود می شود. چرا؟ چون اگر چه علوم مادی نداشته باشیم، کاملاً می شویم مستعمره ، و ما را  لِه می کنند و از بین می برند و اگر علوم الهی را بلد نباشیم ، باز هم خودمان نابود می شویم. چون راه خطا را می رویم. چقدر مؤمن داریم که چون عالم نیستند، کارهای خطا می کنند و کج روی می کنند و باعث می شوند مردم از دین فراری شوند)

3-  و بخشنده ای که در بخشش خود بخل نکند( یعنی کسی که مال دارد یا علم دارد، یا هنری دارد بخل نکند و به دیگران هم عطا کند و یاد بدهد،  این جوری جامعه قوام پیدا می کند).

4-   و درویشی که آخرت خودش را به دنیا نفروشد.

حالا حضرت علی(ع) توضیح می دهند: اگر دانشمند، دانش خود را تباه سازد ، نادان به آموختن نپردازد( وقتی عالم به علم خودش عمل نکند، مردم می گویند : اگر عالم این است، صد سال دیگر هم من نمی خواهم بروم این علم را یاد بگیرم) .

حضرت می فرمایند: اگر توانگر در بخشش خود بخل بورزد، فقیر از روی ناچاری می آید آخرتش را به دنیا می فروشد.( خدای نا کرده اگر در شرایط سخت قرار بگیرد ممکن است سمت حرام و گناه برود).

ای جابر ، آنکه نعمت خدا بر او زیاد باشد، نیاز مردم به او زیاد می شود(یعنی وقتی خدا می خواهد به شما نعمت بدهد ، حاجتهای مردم را به سوی شما روانه می کند. یعنی حاجت مردم را در دست شما قرار می دهد. این نعمت است که خداوند به دست شما یک چیزهایی داده ، توانایی و استطاعت داده که حاجات مردم به دست تو برآورده می شود. یعنی خداوند تو را در حلقۀ مسبب الاسباب گذاشته است که به تو نعمت بدهد و توفیقی به تو بدهد وگرنه اگر خداوند اراده کند مشکلش را به دست یکی دیگر حل می کند. خداوند در وجود هر کسی یک معدنی از توانایی و استعداد قرار داده است از این معادن به نفع مردم استفاده کنیم و کمک کنیم و تا جایی که می توانیم کار خیر انجام بدهیم).

پس هر که در آن نعمتها برای خدا کار کند ، خدا نعمتها را برای وی پایدار کند.( حالا اگر خدا یک نعمتی را که به ما داده و ما از آن نعمت در راه حاجت مردم استفاده نمی کنیم، خدا نعمت را از ما می گیرد ولی اگر از آن نعمت استفاده کنیم، آن نعمت بیشتر می شود. دقیقاً نعمت خدا عین چاه می ماند، هر چه از چاه بیشتر آب کشیده شود، آب بیشتری از آن می جوشد. اگر آب برداشت نکنیم آب چاه همان قدر می ماند، پس هر چه از نعمتها در راه خدا بیشتر استفاده کنیم، خدا آن نعمت را پایدار می کند ولی اگر آن نعمت را فقط برای خودمان بخواهیم ، خدا نعمت را از ما می گیرد).

و آنکه آن را آنچنان که واجب است به مصرف نرساند نعمت او را بِبُرّد و نیست گرداند(خداوند نعمت را از دستش می گیرد).